W połowie 1925 r. straciły ważność dwa istotne dla polskiej gospodarki postanowienia Traktatu Wersalskiego. Pierwsze z nich zapewniało wszystkim krajom alianckim klauzulę najwyższego uprzywilejowania w wymianie handlowej z Niemcami, drugie, dotyczące już tylko Polski, zakładało, że Niemcy zobowiązane były przez trzy lata przyjmować bezcłowo węgiel z polskiej części Górnego Śląska w ilości 6 mln ton rocznie. Już w 1924 r. Niemcy uregulowały stosunki handlowe z większością państw alianckich – jeśli chodzi o Polskę postawiły dodatkowe warunki, w tym m.in. przyznanie podobnej klauzuli najwyższego uprzywilejowania dla handlu i przemysłu niemieckiego w Polsce. Strona polska żądania te odrzuciła. Tak rozpoczęła się tzw "wojna celna".
Polsko-niemiecką wymianę handlową w latach 20. regulował Traktat wersalski oraz Konwencja genewska o Górnym Śląsku z 1922 r., mające ochraniać rynek wydobywczy i ustalać współpracę transgraniczną rozdzielonych części Górnego Śląska. Traktat wersalski wymuszał na Niemcach tzw. klauzulę największego uprzywilejowania. Narzucała ona korzystną międzynarodową wymianę towarową z państwami Ententy, w tym z Polską. W czerwcu 1925 roku dotychczasowe ustalenia, w tym umowa bezcłowego skupu produktów przemysłu wydobywczego z Polski przestały obowiązywać. Istotna była kwestia ponownego uregulowania dalszej wymiany handlowej między stronami. Współpracy nie sprzyjały napięte relacje między Berlinem a Warszawą.
W połowie 1925 roku strona niemiecka skierowała do Polski żądania o charakterze politycznym, na które ówczesny rząd Władysława Grabskiego nie zgodził się. Polska odrzuciła także propozycję udzielenia Niemcom zniżek celnych na ich towary, ze względu na brak możliwości uzyskania takich samych ulg na polskie produkty w Niemczech. W odwecie Niemcy podjęły decyzję o zaprzestaniu importu polskiego węgla, jednocześnie podnosząc cło na nasze produkty i nakładając embargo na część wyrobów. Mimo spowolnienia gospodarczego, polski rząd zdecydował się na analogiczny krok, podwyższając cła na niemieckie towary i zakazując ich importu. To zapoczątkowało polsko-niemiecką wojnę celną.
Ówczesna wymiana handlowa z Niemcami stanowiła blisko połowę polskiego eksportu. Około 80 proc. wydobywanego węgla sprzedawano Niemcom. Wojna celna z naszym zachodnim sąsiadem doprowadziła do pogłębienia kryzysu gospodarczego w Polsce. Z jednej strony, jej następstwem był dalszy spadek wartości złotego, co ograniczało wdrażanie wcześniejszej reformy skarbowo-walutowej premiera Grabskiego. Innym następstwem zawieszenia kontaktów handlowych z Niemcami był 20-proc. spadek produkcji przemysłowej, który szczególnie odbił się na przemyśle wydobywczym na Śląsku. W całym kraju wzrosło bezrobocie i inflacja, zwiększył się deficyt w budżecie. Kryzys gospodarczy doprowadził do fali strajków i protestów w Polsce. Ich następstwem była dymisja rządu Władysława Grabskiego w listopadzie 1925 roku.
Z drugiej strony, polsko-niemiecka wojna handlowa zapoczątkowała proces uniezależniania się naszego przemysłu od niemieckiego rynku zbytu. Sytuacja gospodarcza zaczęła poprawiać się już w 1926 roku, kiedy to nastąpił wzrost inwestycji i produkcji krajowych. Rozpoczęto m.in. budowę linii kolejowej łączącej Śląsk z Pomorzem. Zakończona w 1933 roku inwestycja umożliwiła eksport polskiego węgla kamiennego na nowe rynki zbytu m.in. do krajów skandynawskich. Dzięki tej reformie dynamicznie rozwinął się port w Gdyni, a Polska zyskała nowych partnerów gospodarczych. Wojna handlowa z Niemcami zakończyła się w 1931 roku.
Polsko-niemiecka wojna celna roku 1925 w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
