76 lat temu zapadła decyzja o likwidacji Delegatury Sił Zbrojnych (DSZ) na Kraj. Podjął ją kierujący Delegaturą płk Jan Rzepecki. Po powstaniu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej i rozwiązaniu Rady Jedności Narodowej działalność DSZ ograniczyła się do zapewnienia bezpieczeństwa prześladowanym partyzantom AK.
Cofniecie uznania dla Rządu RP na uchodźstwie przez mocarstwa zachodnie przekreśliło sens istnienia DSZ podległej temu rządowi. Należało szukać innych możliwości. W wyniku amnestii która weszła w życie 21 sierpnia 1945 z podziemia wyszło i ujawniło się około 30 000 osób. Natomiast nie powiodła się propozycja ujawnienia całej DSZ złożona płk. Rzepeckiemu przez gen. Mariana Spychalskiego.
W łonie podziemia ścierały się jednak różne poglądy co do ewentualnego zaprzestania pracy konspiracyjnej. Niektórzy byli gotowi zakończyć działalność podziemną i zerwać z rządem RP na uchodźstwie. Delegat Sił Zbrojnych był zwolennikiem ograniczania aktywności zbrojnej i wyprowadzania z podziemia członków rozwiązanej AK. Dodatkowy impuls dała ogłoszona przez Władysława Gomułkę zapowiedź amnestii dla działaczy podziemia.
Wiele osób pozostających w konspiracji nie wiedziało dokładnie, jak potraktować wezwanie do ujawnienia. Niektórzy wyszli z podziemia, lecz w niedalekiej przyszłości stali się ponownie ofiarami terroru komunistycznego. Do połowy października 1945 r. według danych oficjalnych wyszło z konspiracji ok. 30 000 osób.
Inni postanowili pozostać w lesie, uznając amnestię za kolejny wybieg władz komunistycznych. Ostateczną decyzję o rozwiązaniu DSZ podjął 5 sierpnia 1945 r. płk Rzepecki, który już we wrześniu 1945 r. wraz z grupą współpracowników powołał organizację polityczną pod nazwą Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”.
O sytuacji w roku 1945, podziemiu niepodległościowym i roli jaką odegrała Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj można przeczytać w dziale historia Polonijnej Agencji Informacyjnej.
Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj W DZIALE HISTORIA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ