W dniach 3–5 października 2025 roku w Bawarii odbyła się pierwsza edycja „Dni Kultury Polskiej w Monachium – Festiwal muzyki polskiej od średniowiecza do współczesności: taniec, literatura i sztuka”.

Festiwal rozpoczął się od obfitego śniadania połączonego z degustacją małopolskich smakołyków w miejscowości Erding. Następnie uczestnicy, zwiedzając miejscowe muzeum i poznając historię miasta, udali się do Landshut, gdzie w 1475 roku Jadwiga Jagiellonka, córka króla Polski Kazimierza IV Jagiellończyka, poślubiła księcia Bawarii Jerzego Bogatego.

W dawnej świątyni Heilig Kreuzkirche Dni Kultury Polskiej rozpoczęła prelekcja historyczna na temat polsko-bawarskich powiazań oraz prezentacja miasta Biecza i Województwa Małopolskiego. Publiczność degustowała się występami zespołu Spisko Qmpanija z Zamojszczyzny, tańcami ludowymi oraz koncertem Orkiestry OSP Rabka-Zdrój. Wieczór zakończył recital organowo skrzypcowy prof. Piotra Wilczyńskiego z Juliuszem Wilczyńskim oraz koncert Kwartetu Smyczkowego ARCHI z solistką Joanną Trafas i Kwartetem Wokalnym Filharmonii Krakowskiej. Wydarzenie uświetnili przedstawiciele miasta oraz organizacji Die Fördere e.V.

DZIEŃ DRUGI – MONACHIUM. UROCZYSTOŚCI W KOŚCIELE TEATYNÓW

4 października festiwal przeniósł się do Monachium – miasta o szczególnym znaczeniu dla Polaków ze względu na historyczne związki z Bawarią, m.in. małżeństwo księcia Emanuela II z Teresą Kunegundą, córką króla Jana III Sobieskiego.

W kościele Teatynów, ważnym miejscu pamięci dla Polonii, o. Beniamin Bąkowski, przeor paulinów w Bawarii, odprawił mszę świętą w intencji ojczyzny. Uroczystość uświetniły gra na organach prof. Piotra Wilczyńskiego, występy orkiestry dętej oraz kwartetu smyczkowego z solistkami – Joanną Trafas, wykonującą pieśń-modlitwę „Ave Maria”, oraz Iwoną Pakulską i Beatą Bochnak. Podczas ceremonii kwartet wykonał m.in. utwory Vivaldiego, będące ulubionymi kompozycjami księżnej Kunegundy.

Po mszy świętej złożono wieńce w krypcie księżnej Teresy Kunegundy. W uroczystości wzięli udział Konsul Generalny RP Rafał Wolski, sekretarz Województwa Małopolskiego Wojciech Pałka oraz dyrektor Departamentu Marketingu i Promocji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego Dawid Gleń.

Po południu wydarzenia przeniosły się do sali koncertowej w Sudetendeutsches Haus w Monachium, gdzie publiczność wysłuchała dalszych koncertów wyżej wymienionych artystów, w tym dodatkowo koncertu organowo skrzypcowego prof. Piotra Wilczyńskiego wraz z małżonką Agnieszką i synem Juliuszem.

Wydarzeniom towarzyszyła wystawa reprodukcji dzieł wybitnych polskich malarek XIX i XX wieku – Olgi Boznańskiej, Zofii Stryjeńskiej, Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej, Meli Muter i Teresy Pągowskiej. Wystawę otworzyła prelekcja, a do obrazów dołączone były opisy w języku polskim i niemieckim. W przerwach czterogodzinnego programu goście mieli okazję degustować wędliny i tradycyjne przysmaki z Małopolski, przygotowane przez Koło Gospodyń Wiejskich.

DZIEŃ TRZECI – ALTÖTTING

Zwieńczeniem festiwalu był trzeci dzień, spędzony w Altötting – niewielkim, lecz niezwykle ważnym duchowo mieście, będącym miastem partnerskim Częstochowy. To miejsce, związane z obecnością potomków Jagiellonów i króla Jana III Sobieskiego oraz wizytą św. Jana Pawła II, od wieków stanowi symbol więzi między Polską a Bawarią.

Po uroczystej mszy świętej w kościele św. Magdaleny i błogosławieństwem relikwią św. Jana Pawła II muzycy udali się do Kaplicy Łask. Wyjątkowo wzruszająco zabrzmiało wykonanie utworu „Czarna Madonna” w interpretacji orkiestry strażackiej – dźwięki tej pieśni wycisnęły łzy zarówno Polakom, jak i miejscowym mieszkańcom.

Po tak poruszającym momencie odbyło się Polonijne Święto Rodziny pod hasłem „Silni wiarą, zjednoczeni radością”. W zabytkowych murach klasztoru prowadzonego przez paulinów z Częstochowy ponad 230 uczestników biesiadowało przy grillu, bawarskim piwie oraz polonijnych i małopolskich smakołykach. O dobrą atmosferę zadbali zaproszeni artyści, wprowadzając wszystkich w radosny, rodzinny nastrój.

Zwieńczeniem dnia były koncerty polskich zespołów podczas bawarskiego święta dożynkowego „Kirta”. W wypełnionym po brzegi bawarskim festynie rozbrzmiewały skoczne polskie melodie ludowe, przy których publiczność z entuzjazmem klaskała i tańczyła.

Kulminacją wieczoru był występ Orkiestry Dętej OSP „Zielony Jawor”, nagrodzony owacjami na stojąco i okrzykami „Zugabe!” – czyli „jeszcze raz!”.

WSPÓLNE DZIEDZICTWO I PRZYJAŹŃ

Festiwal stał się niezwykłym spotkaniem kultur i pokoleń, łącząc tradycję, duchowość i muzykę w jednym rytmie polsko-bawarskiej przyjaźni. Najwyższe wyrazy uznania należą się inicjatorce i organizatorce wydarzenia – pani Krystynie Wójtowicz.

Jeszcze tego samego wieczoru jedna z uczestniczek podsumowała wydarzenie w e-mailu:

„Dziękujemy z całego serca za wczorajszy dzień. Świetnie zorganizowana impreza i fantastyczna atmosfera. Doceniamy ogromny wkład Waszej pracy w to wielkie dzieło integracji Polaków w naszym rejonie i rozpowszechnianie naszej polskiej kultury. Po takich uroczystościach czujemy dumę, że przynależymy do tak wspaniałej społeczności.”

Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Ochrony Dóbr Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Sieniawie.

Partnerami projektu byli m.in. Maria Zawadzka – Fundacja Kultura i Historia, Towarzystwo Niemiecko-Polskie w Monachium oraz Ojcowie Paulini z Altötting.

Wydarzenie było dofinasowanie ze środków Senatu Rzeczpospolitej Polskiej, a także ze środków Województwa Małopolskiego i Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.

Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli:
• pani Iwona Gibas – członek Zarządu Województwa Małopolskiego,
• marszałek Województwa Małopolskiego pan Łukasz Smółka,
• oraz Konsulat Generalny RP w Monachium.

Autor: Andrzej Białas

Grupa artystów wraz z Konsulem Generalnym RP Rafałem Wolskim w kościele Teatynów w Monachium