POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA
Dom Polonii w Warszawie
STOWARZYSZENIE "WSPÓLNOTA POLSKA"
ul. Krakowskie Przedmieście 64, 00-322 Warszawa
164 lata temu w Montfermeil we Francji zmarł książę Adam Jerzy Czartoryski, minister spraw zagranicznych Rosji (1804–1806). W Królestwie Polskim członek Rady Administracyjnej i senator-wojewoda. W czasie Powstania Listopadowego prezes Rządu Narodowego. Na emigracji przywódca obozu Hotelu Lambert. Pozostawił po sobie testament.
Testament polityczny powstał w ostatnich dniach życia księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, uważanego za największego polskiego męża stanu doby porozbiorowej. Był on jedną z najwybitniejszych osobistości w całym ówczesnym świecie dyplomatycznym. W latach 1804-1806, ufając w szlachetność cara Aleksandra I i możliwość odbudowy Polski, pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych Rosji. Dzięki staraniom Czartoryskiego powstało Królestwo Polskie z własnym sejmem, wojskiem i administracją oraz konstytucją jego autorstwa. Znany był również jako autor dzieła Essai sur la diplomatie (Rozważania o dyplomacji), w którym wzywał do przywrócenia etyki w polityce międzynarodowej, wierząc, że jedynie system oparty na moralności zapewni Europie stabilność.
Testament jest jednym z najważniejszych świadectw Wielkiej Emigracji, a zwłaszcza Hotelu Lambert, monarchistycznego obozu konserwatywno-liberalnego skupionego wokół osoby księcia. Czartoryski zmuszony był opuścić kraj w związku z wyrokiem śmierci, jaki wydał na niego car Mikołaj I za pełnienie funkcji prezesa Rządu Narodowego podczas powstania listopadowego. Testament stanowi podsumowanie działań Czartoryskiego podejmowanych na emigracji na rzecz sprawy polskiej i nakazuje ich kontynuację przez młodszego syna, Władysława. Książę wierzył, że tylko wytrwała praca i ciągłe przypominanie Europie o sprawie polskiej mogą przynieść oczekiwane rezultaty. Wynikało to z przekonania, że o losie narodu decyduje nie on sam, ale międzynarodowy system, w którym naród egzystuje.
Testament stanowi także doniosły wkład Polski w myśl europejską, książę pragnął bowiem Europy jako dobrowolnego związku państw narodowych, co było wówczas nadzwyczaj śmiałą koncepcją. Jego zdaniem każdy naród posiada naturalne prawo do niepodległości. Żywił przekonanie, że Polska powinna odrodzić się w granicach przedrozbiorowych jako monarchia konstytucyjna.
Książę Adam Jerzy Czartoryski w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
